Cross-over nierdonatie

Bij cross-over donatie doneert de donor van koppel 1 aan de ontvanger van koppel 2. De donor van koppel 2 doneert aan de ontvanger van koppel 1. Dat 'uitwisselen' kan ook met drie of maximaal vier koppels. Het is ook mogelijk dat je als anonieme, altruïstische donor deelneemt. Je doneert dan een nier aan de ontvanger van een koppel en aan het einde van de donatieketen doneert de donor van een koppel zijn nier aan een nierpatiënt op de wachtlijst. 

Het filmpje is er ook in het Engels, Spaans, Turks en Arabisch.

Alle acht transplantatieziekenhuizen in Nederland melden hun cross-over koppels en mogelijke altruïstische donoren aan bij de Nederlandse Transplantatie Stichting. Een computerprogramma zoekt elke drie maanden naar donoren en ontvangers die bij elkaar passen. Soms is er pas na meerdere keren meedoen in het programma een ‘match’. Voor ongeveer een op drie deelnemende patiënten wordt op die manier een transplantatie toch nog mogelijk.

Belangrijke verschillen met directe donatie

Er zijn twee belangrijke verschillen tussen directe donatie en cross-over donatie: 

1. De operatie is vaak in een ander transplantatieziekenhuis dan waar je jezelf had aangemeld. De nier werkt namelijk het beste als deze direct na uitname getransplanteerd wordt. Om te voorkomen dat jouw nier moet reizen en hiermee kostbare tijd wordt verloren, vindt de operatie altijd plaats in het ziekenhuis van de nierpatiënt. 
2. Cross-over donatie is altijd anoniem. Dit betekent dat je de persoon die ‘jouw’ nier krijgt, niet zal ontmoeten. Veel mensen die op deze manier een nier afstaan, vinden dat niet erg. Ook al is de donatie indirect, het voelt alsof zij hun nier direct aan ‘hun’ ontvanger geven.
3. Het traject kan langer duren. De ‘matchrondes’ vinden vier keer per jaar plaats. Het komt regelmatig voor dat er pas na meerdere keren meedoen een ‘match’ is, of dat het programma helemaal geen passend koppel vindt.   

Vrijwillig meedoen aan cross-over of dominotransplantatie

Koppels waarbij directe donatie wél mogelijk is, kunnen in sommige transplantatieziekenhuizen vrijwillig meedoen aan het cross-over programma. Ook altruïstische donoren kunnen aangeven dat ze mee willen doen aan dominotransplantatie. Je kunt hiervoor kiezen als je meerdere nierpatiënten wilt helpen.

Lees meer over cross-over nierdonatie:

• Hoe werkt cross-over nierdonatie?
• Een match via cross-over nierdonatie
• Als cross-over niets oplevert
• Aanmelden voor cross-over nierdonatie
• Kosten cross-over nierdonatie