Wie doneert organen na de dood?

Nederlandse ziekenhuizen werken volgens vaste procedures bij orgaandonatie. De NTS houdt de cijfers bij over het gehele proces en de kenmerken van de donoren. Bekijk hier de gegevens over 2016-2020. 

Het gaat om donoren van wie na hun dood werkelijk organen zijn getransplanteerd. Dit noemen we postmortale geëffectueerde orgaandonoren.

Orgaandonaties 

Cijfers van 31 augustus 2021

Aantal donoren per orgaan 2016 2017 2018 2019 2020
Totaal aantal donoren 235 244 273 250 251
Nier 220 227 254 232 231
Alvleesklier 33 32 46 38 37
Hart 39 35 35 40 38
Long 68 66 81 96 92
Lever 151 161 181 162 162
Dunne darm 1 0 0 0 0

Kenmerken orgaandonoren

Wat was de leeftijd, doodsoorzaak, bloedgroep en het geslacht van de donoren van wie de organen gestransplanteerd zijn? 

Leeftijd van orgaandonoren bij hun dood

Cijfers van 31 augustus 2021

Waardoor zijn orgaandonoren overleden?

Cijfers van 31 augustus 2021

Bloedgroepen van de orgaandonoren

Cijfers van 31 augustus 2021

Verdeling mannen en vrouwen bij orgaandonoren

Cijfers van 31 augustus 2021

Wat gebeurt er nadat een arts een orgaandonor meldt?

Als een arts denkt dat iemand geschikt is als orgaandonor, belt hij met het orgaancentrum van de NTS om na te gaan hoe deze patiënt in het Donorregister staat. Het is dan nog niet zeker of er ook echt organen van deze donor getransplanteerd worden. En als het kan, om welke organen het dan gaat. 

Cijfers van 31 augustus 2021

Donoren 2016 2017 2018 2019 2020
Totaal aantal donoren aangemeld 303 322 336 304 317
Van wie organen getransplanteerd zijn 235 244 273 250 251
Alleen nier(en) gegeven 65 70 74 61 64
Geen nieren, wel ander orgaan 10 14 15 16 11
Meer dan 1 orgaan gegeven 160 160 184 173 176
Percentage van totaal 68% 66% 67% 69% 70%
  • van wie organen getransplanteerd zijn = geëffectueerde orgaandonoren
  • meer dan 1 orgaan gegeven = multi-orgaandonor

Donoren die hersendood waren 

Bekijk de gegevens van orgaandonoren na hersendood. Dit noemen we ook wel Donation after Brain Death (DBD). 

Cijfers van 31 augustus 2021

Donoren 2016 2017 2018 2019 2020
Totaal aantal donoren aangemeld 123 120 118 109 104
Van wie organen getransplanteerd zijn 117 108 116 103 100
Alleen nier(en) gegeven 4 7 1 8 8
Geen nieren, wel ander orgaan 7 10 9 7 7
Meer dan 1 orgaan gegeven 106 91 106 88 85
Percentage van totaal 91% 84% 91% 85% 85%

Donoren van wie hart en bloedsomloop gestopt zijn

Bekijk de gegevens van orgaandonoren na het stilvallen van de bloedsomloop. Dit noemen we ook wel donation after circulatory death (DCD). 

Cijfers van 31 augustus 2021

Donoren 2016 2017 2018 2019 2020
Totaal aantal donoren aangemeld 180 202 218 195 213
Van wie organen getransplanteerd zijn 118 136 157 147 151
Alleen nier(en) gegeven 61 63 73 53 56
Geen nieren, wel ander orgaan 3 4 6 9 4
Meer dan 1 orgaan gegeven 54 69 78 85 91
Percentage van totaal 46% 51% 50% 58% 60%

Wat gebeurt er in de verschillende regio’s nadat een arts iemand bij de NTS meldt als donor?

Nederland is verdeeld in zeven regio’s voor donatie en transplantatie. We houden bij wat er in iedere regio gebeurt nadat een arts een mogelijke donor bij ons meldt.

U ziet wat er gebeurde in:

  • situaties waarin de donor hersendood was (Donation after Brain Death, DBD)
  • situaties waarin het hart en de bloedsomloop van de donor zijn gestopt (Donation after Circulatory Death, DCD)

In de tabel ziet u de aantallen gemelde donoren van wie organen ook echt zijn getransplanteerd (geëffectueerd) en die meer dan 1 orgaan hebben gegeven (multi-orgaandonoren).

DBD orgaandonoren

DBD - Cijfers van 10 september 2021

Regio Gemeld Gemeld en getrans-planteerd % �gemeld en transplantatie� (van �gemeld�) Alleen nier-donor Donor van meer dan 1 orgaan % �Donoren van meer dan 1 orgaan�*
Amsterdam 18 17 94% 1 16 94%
Groningen 27 26 96% 1 25 96%
Leiden 12 11 92% 3 7 64%
Maastricht 6 6 100% - 6 100%
Nijmegen 14 14 100% 2 11 79%
Rotterdam 20 19 95% 1 13 68%
Utrecht 7 7 100% - 7 100%
Totaal: 104 100 96% 8 85 85%

DCD orgaandonoren

DCD - Cijfers van 10 september 2021

Regio Gemeld Gemeld en getrans-planteerd % �gemeld en transplantatie� (van �gemeld�) Alleen nier-donor Donor van meer dan 1 orgaan % �Donoren van meer dan 1 orgaan�*
Amsterdam 30 18 60% 7 10 56%
Groningen 49 36 73% 14 20 56%
Leiden 27 20 74% 5 15 75%
Maastricht 17 14 82% 7 7 50%
Nijmegen 40 31 78% 12 19 61%
Rotterdam 34 25 74% 8 17 68%
Utrecht 16 7 44% 3 3 43%
Totaal: 213 151 71% 56 91 60%

* Dit is het percentage van de donoren die zijn gemeld en die uiteindelijk meerdere organen hebben gegeven.

Organen die gedoneerd zijn na de dood

Als iemand na overlijden organen doneert kunnen die niet altijd allemaal worden getransplanteerd. In een ideale situatie kan een donor 2 nieren, 2 longen, een lever, een hart en een alvleesklier (pancreas) geven. De uitnamechirurg haalt alleen een orgaan uit het lichaam van de donor als hij denkt dat dit orgaan getransplanteerd kan worden. Soms blijkt na uitname dat het toch niet mogelijk is om te transplanteren. De Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) houdt dit bij voor de verschillende organen.

Hoeveel donoren en donororganen zijn bij ons gemeld?

Cijfers van 10 september 2021

2020
Totaal aantal gemelde donoren 317

Cijfers van 10 september 2021

Donoren/organen Hart Lever Long Nier Alvleesklier
Donoren die gemeld zijn voor dit orgaan 51 277 169 297 249
Aantal gemelde organen 51 277 335 590 249

Waarom leidt een gemelde donor niet altijd tot een transplantatie?

Soms is iemand gemeld als donor, maar voor bepaalde organen niet. Wat is daarvan de reden?

Cijfers van 10 september 2021

Getransplanteerd: 2020
Nieren
231
Alvleesklier
37
Aantal donoren (geeffectueerd)
Long
92
Lever
162
Aantal organen
166
181
435
37

Toelichting

  • DCD: DCD staat voor Donation after Circulatory Death; hart en bloedsomloop zijn gestopt.
  • Operatie kan niet doorgaan: soms kan een transplantatie niet doorgaan om organisatorische redenen, zoals geen operatiekamer of operatieteam beschikbaar, overmacht en dergelijke.

Waarom meldt een arts soms bepaalde organen niet aan voor donatie?

Iemand die organen kan geven, is soms voor bepaalde organen niet gemeld. Wat is daarvan de reden?

Cijfers van 10 september 2021

Reden Hart Lever Long Nier Alvleesklier
Medische reden - - 3 3 -
Andere reden - - - 1 -
Totaal 0 0 3 4 0

Waarom kan donatie voor bepaalde organen soms niet doorgaan?

Soms is een orgaan wel gemeld, maar wordt het niet uit het lichaam gehaald. Wat is daarvan de reden?

Cijfers van 10 september 2021

Reden Hart Lever Long Nier Alvleesklier
Het aanbod is ingetrokken 2 2 3 2 -
Geen geschikte ontvanger gevonden - 1 7 - 6
Medische reden - - - 4 1
Medische reden bij donor 8 25 54 29 102
Operatie kan niet doorgaan - - - 1 4
Andere reden 4 47 69 66 8
Pathologische anatomie - - - 2 1
Vorm van donororgaan wijkt af - 7 13 11 5
Toestemming is ingetrokken - 1 - 2 -
Totaal 11 83 146 117 127

Toelichting

  • Geen geschikte ontvanger gevonden: Dit kan meerdere oorzaken hebben. Bij longen komt dat bijvoorbeeld door iemands lengte. Voor alvleesklieren staan er weinig ontvangers op de wachtlijst en dat maakt de kans kleiner dat er een passende ontvanger wordt gevonden.
  • Operatie kan niet doorgaan: soms kan een uitname-operatie niet doorgaan om organisatorische redenen, zoals geen operatiekamer of operatieteam beschikbaar, natuurrampen, overmacht en dergelijke.

Waarom kan een orgaan soms niet aan een ontvanger gegeven worden?

Soms is een orgaan uit het lichaam gehaald, maar wordt het niet getransplanteerd bij een patiënt. Wat is daarvan de reden?

Cijfers van 10 september 2021

Reden Hart Lever Long Nier Alvleesklier
Geen geschikte ontvanger gevonden - - - - 1
Medische reden - - - - -
Medische reden bij donor - - - 4 45
Medische reden bij donor - weefseldonatie - - - - -
Medische reden - weefseldonatie - - - - -
Operatie kan niet doorgaan - - - - 1
Andere redenen - 6 - 8 4
Anatomie wijkt af - - - - -
Vorm van donororgaan wijkt af 1 11 8 19 16
Anatomie van ontvanger wijkt af - - - 1 -
Totaal 2 19 8 32 67

Toelichting

  • Geen geschikte ontvanger: Dit kan meerdere oorzaken hebben. Bij longen komt dat bijvoorbeeld door iemands lengte. Voor alvleesklieren zijn er weinig ontvangers en is de kans kleiner dat er een match is.
  • Operatie kan niet doorgaan: Soms kan een transplantatie niet doorgaan. Dit kan een logistieke reden hebben, bijvoorbeeld als er geen operatiekamer of operatieteam beschikbaar is. Ook kan er iets anders aan de hand zijn, zoals een natuurrampen of overmacht.

Onderzoek

Hoeveel organen zijn naar een laboratorium gegaan voor wetenschappelijk onderzoek?

Cijfers van 10 september 2021

Hart Lever Long Nier Alvleesklier
Orgaan naar laboratorium - 13 - 6 18

Resultaat

Van hoeveel donoren zijn organen getransplanteerd en om hoeveel organen gaat het?

Cijfers van 10 september 2021

Resultaat Hart Lever Long Nier Alvleesklier
Aantal donoren (geëffectueerd) 38 162 92 231 37
Getransplanteerde organen 38 166 181 435 37

Toelichting

  • Bij transplantaties van alvleesklieren tellen we ook de transplantaties mee van eilandjes van Langerhans
  • Een donorlever kan in tweeën gesplitst worden. Zo krijgen dan twee patiënten een levertransplantatie. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij kinderen voor wie een volwassen lever te groot is (split liver). In de cijfers op deze pagina tellen we 1 lever die leidt tot 2 split liver transplantaties mee als 2 transplantaties.

Meer cijfers