Lees voor

‘Een groter cadeau kun je iemand die zo ziek is niet geven’

10 april 2025

In de bloei van haar leven kreeg de 23-jarige Nienke een ernstige hersenbloeding. Ooit had ze met haar moeder Gerda gesproken over orgaandonatie. Dat Nienke 6 mensen een beter leven heeft gegeven, maakt haar dood minder zinloos voor Gerda. 

Elke dag naar de sportschool gaf Gerda routine

‘Nienke was vol levenslust. Ze was dol op haar vriend en had net haar eerste baan. Alles ging goed,’ vertelt Gerda. Daaraan was een periode voorafgegaan waarin het minder ging. ‘Toen ze op de middelbare school zat, was ze er soms niet helemaal bij. Dan viel ze even weg. Het werd op iets psychisch gegooid: ze zou niet volwassen willen worden. Ook was ze vaak moe. Ik dacht weleens: kind, kom toch van die bank af... Pas later zagen ze op foto’s van haar hoofd een kluwen van bloedvaten die op haar hersenen drukte. Daardoor had ze epilepsie. De neuroloog waarschuwde: als je erge hoofdpijn krijgt, moet je meteen bellen.’ 

Toekomst

In het voorjaar van 2023 waaide Nienke even thuis binnen op weg naar haar vriend. ‘Ze was kortaf en had hoofdpijn,’ zegt Gerda. ‘Later moest ze overgeven en raakte ze in coma. Ze had haar vriend nooit verteld over het risico van het bloedvatkluwen en haar epilepsie, maar hij reageerde goed. De ambulance kwam en ze werd naar het ziekenhuis gebracht. Laat op de avond kwam ik daar zelf in paniek aan.’ Het bleek heel ernstig te zijn: Nienke had grote schade aan haar hersenen opgelopen. Er volgde een gesprek met de artsen waarin Nienkes toekomst werd geschetst. Gerda: ‘Ze zou niet meer kunnen praten en niet meer zelfstandig kunnen wonen. Dat wenste niemand voor haar. Wel flitste door mijn hoofd: als ze dit overleeft, heb ik mijn dochter nog. Maar dat was een egoïstische gedachte.’

Gezongen

Het was een bizarre tijd in het ziekenhuis, zegt Gerda. ‘Al die besluiten, de beademing, die apparaten, onwerkelijk allemaal. Maar ondanks het intense verdriet waren er ook mooie momenten. Mijn andere dochter heeft bijvoorbeeld voor Nienke gezongen, met mijn zoon, de familie en haar vriend rond haar bed. De artsen en verpleegkundigen luisterden mee op de gang. Die waren onder de indruk.’ Toen orgaandonatie ter sprake kwam, bedacht Gerda wat Nienke ooit had gezegd. ‘Niet haar ogen, dat wilde ze niet, en niet haar hart, want dat was voor haar vriend. Uiteindelijk heeft ze aan 6 mensen gedoneerd en alle transplantaties zijn goed gegaan.’

Super lief

In het ziekenhuis is de familie uitstekend begeleid. ‘Iedereen was super lief voor ons. We kregen alle tijd voor het afscheid. Nienkes vriend en ik mochten die nacht ook in het ziekenhuis overnachten. De orgaandonatiecoördinator had alles duidelijk uitgelegd en we wisten dat haar organen ook naar kinderen konden gaan, omdat Nienke daar de juiste maten voor had. Alles ging met zorg en respect. En toen we haar na de operatie terugkregen, zag je er niets van.’

Cirkel rond

Nienkes uitvaart viel op de sterfdag van haar vader. Gerda vertelt: ‘Die overleed toen Nienke 3 maanden was. Eigenlijk is dat samenvallen wel mooi, alsof er een cirkel rond was. Ik vroeg me af of ze hem zou herkennen daarboven.’ Haar afscheid was prachtig, zegt Gerda: ‘Er waren heel veel mensen bij de condoleance en de uitvaart, en we ontvingen ontzettend veel post en bezoek. Dat was ongelofelijk.’

Weer uitzicht

Kort daarna kwamen er bedankbrieven van twee volwassen ontvangers en van de ouders van een kind. ‘De brieven deden me goed,’ zegt Gerda. ‘Die ouders bijvoorbeeld hadden een doodziek kind en schreven dat er nu weer uitzicht was. Het is best groot wat Nienke voor anderen heeft kunnen doen. Dat maakt haar dood minder zinloos, zo kan ik er iets goeds uithalen. Want het is heel oneerlijk, zo’n jonge meid met een mooie toekomst... Dan kun je maar het beste iemand anders die toekomst gunnen. Een groter cadeau kun je iemand die zo ziek is niet geven. Wat wel raar is, is dat 6 mensen nu een levend deel van haar hebben. Daardoor voel ik soms een soort jaloezie, al is dat niet het juiste woord. Maar als Nienke niet had gedoneerd, waren die mensen misschien wel overleden.’

Ritme en structuur

Om niet overmand te raken door verdriet, voerde Gerda een stevige routine in. ‘Twee weken na het overlijden van Nienke ben ik begonnen met elke dag – behalve zondag – om 8.15 uur naar de sportschool gaan. Zo hield ik ritme en structuur in mijn dagen, bleef ik in beweging en kon ik mijn hoofd leegmaken. Ook raakte ik in gesprek met de "sportjuffen". Met twee van hen ontstonden vriendschappen. Behalve die structuur heeft het contact met hen mij enorm geholpen.’