Marjan Bijmolen over protocol Kind als donor

‘Een donatie bij een kind is altijd extra emotioneel’

23 juni 2023

Marjan Bijmolen is orgaandonatiecoördinator (ODC) in het UMCG in Groningen. Als een patiënt op de intensive care snel komt te overlijden, overlegt de arts met een ODC of dit mogelijk een orgaandonor is. Heel af en toe gaat het om een kind. Marjan vertelt haar ervaringen hiermee.

Marjan Bijmolen

Fijn om om het protocol snel even na te lezen 

‘Het is ten eerste fijn dat de procedure bij een kind apart beschreven is in het protocol Kind als donor. Dit biedt houvast. Ik heb er nu twee keer mee te maken gehad. Je staat op zo'n moment altijd wel onder tijdsdruk. In zo’n acute situatie fijn dat je even snel kunt nalezen hoe het ook alweer zat. Bij kinderen van 12 jaar en ouder moet je bijvoorbeeld altijd het Donorregister raadplegen, omdat een kind van die leeftijd er al in kan staan.'

'Ook rondom hersendood zijn er zaken waar je bij heel jonge kinderen goed op moet letten. Zo moet je bij kinderen in de eerste levensweek nog 48 uur wachten nadat hersendood is vastgesteld. Bij kinderen tot twee maanden is dat 24 uur en bij kinderen tot 12 maanden 12 uur. In het protocol staat dat allemaal keurig uitgeschreven.'

Minder onzekerheid bij artsen

'Als de NTS belt dat een arts wil overleggen over een kinddonor, lees ik het protocol even door. Zo ben ik snel weer up-to-date. Orgaandonatie bij kinderen komt niet veel voor. Dit zorgt soms bij een kinder-IC-arts voor onzekerheid. Orgaandonatiecoördinatoren zijn er dan om de onzekerheid weg te nemen en vragen te beantwoorden.'

Duidelijke uitleg aan ouders

'Orgaandonatie bij hersendood heeft altijd de voorkeur, maar soms willen ouders heel graag bij het stoppen van het hart van hun kind aanwezig zijn. Dat kan dan. We kiezen dan voor een DCD-procedure (Donation after Circulation Death). De ouders krijgen duidelijke uitleg dat zij na het stoppen van het hart nog 5 minuten hebben om afscheid te nemen, waarna we wel snel richting de operatiekamer moeten om de kwaliteit van de organen zoveel mogelijk te behouden. Ook dit staat in het protocol beschreven.'

Eigen emoties onder controle houden

'Donatieprocedures zijn altijd emotioneel. Maar als het om een kind gaat, is de lading nog groter. Je bereidt je daar wel op voor als je erheen gaat. Vaak voel je wel een brok in je keel of worden je ogen nat, maar je kunt natuurlijk niet uitgebreid meehuilen. Je moet echt een knop om kunnen zetten en je eigen emoties onder controle houden. Dat kost veel energie. Maar een goed afgeronde procedure met, naar omstandigheden, tevreden ouders geeft juist ook weer energie.’

Protocol Kind als donor

Alle informatie over een donatie bij kinderen staat overzichtelijk bij elkaar in het Protocol Kind als donor. Dit protocol is samen met het veld ontwikkeld. Het bevat naast feitelijke informatie ook duidelijke handvatten en tips om een donatiegesprek aan te gaan. Marion Siebelink promoveerde in 2013 op onderzoek naar orgaandonatie bij kinderen. Zij is de initiator van het protocol Kind als donor en ziet dat het in zo'n extra emotionele procedure waardevol is.   

> Lees het interview met Marion

Ervaringen ODC's met donatie bij kinderen

Meer ervaringsverhalen lezen

'Een bedankbrief maakt de cirkel rond'

Nabestaanden van een orgaandonor vinden het vaak fijn als ze een bedankbrief krijgen van de ontvanger. Dat weet orgaandonatiecoördinator Janneke Vervelde (LUMC) als geen ander. Zij was één van de … Lees verder

Advies op maat: medicatie-poli voor transplantatiepatiënten

Midas Mulder werkt als ziekenhuisapotheker in het Erasmus MC. Hier is een speciale medicatiepoli voor levertransplantatiepatiënten, een uniek concept in Nederland. Midas vertelt wat de meerwaarde is … Lees verder

Orgaandonatiecoördinator: een prachtig vak onder druk

In Nederland werken ongeveer dertig orgaandonatiecoördinatoren. Wat houdt hun functie in? Orgaandonatiecoördinator Esther van Koningsveld-Oggel vertelt enthousiast over de procedurele en medisch-inho… Lees verder