Terug naar het vorige niveau: 2. Donorherkenning
Lees voor

2.2. Wanneer is orgaandonatie wel en niet mogelijk?

Als een arts besluit om de levensverlengende behandeling van een patiënt te stoppen en de verwachting is dat de patiënt overlijdt, moet aan de mogelijkheid van orgaandonatie gedacht worden. Of donatie mogelijk is, hangt af van de vraag of er sprake is van contra- indicaties. Er is onderscheid tussen algemene contra-indicaties, relatieve contra-indicaties en orgaanspecifieke contra-indicaties.

2.2.1. Algemene contra-indicaties

De algemene contra-indicaties voor orgaandonatie zijn:

  • De identiteit van de patiënt is onbekend
  • < 24 uur adequaat behandelde sepsis
  • Actieve tuberculose
  • Een actieve infectie met rabiës, herpes zoster of rubella
  • Anencefalie

In al deze gevallen is orgaandonatie uitgesloten.

2.2.2. Relatieve contra-indicaties

De relatieve contra-indicaties zijn:

  • HIV
  • Chronische/actieve niet behandelbare infecties, bijvoorbeeld Q koorts
  • Hepatitis B (zie paragraaf 2.7)
  • Maligniteiten*
  • Een onbekende doodsoorzaak

*Let op: Bij maligniteiten is donatie soms wel mogelijk, namelijk:

  • Bij enkele primaire, niet-gemetastaseerde hersentumoren
  • Als de maligniteit curatief is behandeld

Als er sprake is van een relatieve contra-indicatie, is er overleg nodig met het Orgaancentrum (071 579 57 95) of de dienstdoende ODC.

2.2.3. Orgaanspecifieke contra-indicaties en leeftijdscriteria

Organen kunnen uitgesloten worden van donatie door onderliggende ziekten of door het niet voldoen aan de leeftijdscriteria. In Tabel 1 hieronder staan de contra-indicaties en de bijbehorende leeftijdscriteria per orgaan. De leeftijdscriteria per orgaan verschillen voor een DBD- en een DCD-procedure.

Tabel 1: Orgaanspecifieke contra-indicaties en leeftijdscriteria

Orgaan Contra-indicatie Leeftijdscriteria DBD Leeftijdscriteria DCD
Nieren
  • Primaire nierziekte
Geen grens Tot ± 75 jaar
Lever
  • Bewezen levercirrose
  • (Bekende) hemofilie A en B
Geen grens Vanaf 1 maand
Longen
  • Chronische obstructieve longziekte waarvoor medicatie is voorgeschreven
  • Andere ernstige longpathologie, zoals fibroserende longziekte
  • Bewezen aspiratie - overleg met de ODC. (NB: Bij enkelzijdige aspiratie komt de niet-aangedane long wel voor donatie in aanmerking)
  • Melanoom

Geen grens*

*bij donoren met een leeftijd > 75 jaar dient vooroverleg plaats te vinden met een ODC, die contact  opneemt met de longtransplantatiecentra

Geen grens*

*bij donoren met een leeftijd > 75 jaar dient vooroverleg plaats te vinden met een ODC, die contact  opneemt met de longtransplantatiecentra

Hart
  • Angina pectoris, myocardinfarct, coronaire bypassoperatie in voorgeschiedenis
  • Ernstig kleplijden
  • Maligne ritmestoornissen
  • Cardiomyopathie
  • Insuline afhankelijke diabetes mellitus
  • Plotse hartdood/overlijden met hoge verdenking primair cardiale oorzaak, HIV en Actieve hepatitis B/C.
  • Aangeboren hartafwijking
  • Coronairlijden
  • Noradrenaline > 0,3 ug/Kg/min
Tot ± 70 jaar
  • Tot 60 jaar. Bij 61 jaar: overleg met de ODC.
  • Gewicht minimaal 50 kg
Pancreas
  • Diabetes mellitus type I
  • Chronische of acute pancreatitis
  • Gehele: tot ± 60 jaar
  • Eilandjes: tot ± 75 jaar
  • Gehele: 5 tot ± 50 jaar
  • Eilandjes: tot ± 75 jaar
Dunne darm
  • Darmresectie in voorgeschiedenis
  • Inflammatoire darmziekte
  • Coeliakie
1 tot ± 50 jaar