Project
Pilot CT-scan voor betere donorscreening
Deze pilot van de NTS onderzoekt de meerwaarde van CT-scans bij de screening van orgaandonoren.
Direct naar
Met deze pilot onderzoeken we de inzet van CT-scans bij de screening van orgaandonoren. Dit helpt artsen om de kwaliteit van organen beter in te schatten. De pilot loopt sinds 2023.
Aanleiding
Bij de screening van orgaandonoren werd tot nu toe een echo van de buik en een röntgenfoto van de borstkas gemaakt. Uitnamechirurgen gaven aan dat een CT-scan meer en gedetailleerdere informatie geeft over de kwaliteit en eventuele afwijkingen van organen.
De gemiddelde leeftijd van donoren stijgt, waardoor vaker niet ontdekte aandoeningen of tumoren worden gevonden. Een CT-scan kan helpen om deze vóór de operatie op te sporen, zodat onnodige uitname-operaties worden voorkomen.
Wat is het doel?
We kijken naar de voordelen, maar we kijken ook naar mogelijke nadelen.
Voordelen
- Geeft de CT-scan beter zicht op afwijkingen en kwaliteit van organen?
- Verkleint de CT-scan de kans op schade aan organen tijdens de uitname?
- Voorkomt de CT-scan onnodige operaties door vooraf ongeschikte organen te identificeren?
- Helpt de CT-scan artsen om beter voorbereid te zijn op de uitnameprocedure?
Nadelen
- Een donor moet vervoerd worden naar de afdeling radiologie. Dit heeft impact op de donor maar kost ook tijd van de zorgverleners van de intensive care.
- We kijken ook naar het risico dat organen onterecht worden afgekeurd door extra bevindingen op de scan.
- Een CT-scan is duurder dan de huidige methode – een echo van de buik en een röntgenfoto van de borstkas. Daarom wordt goed gekeken wat de CT-scan extra oplevert in verhouding tot de kosten.
Samenwerking
De pilot van de NTS is uitgevoerd in nauwe samenwerking tussen betrokken professionals zoals uitnamechirurgen, ic-team en orgaandonatiecoördinatoren. Arts-onderzoeker Kinita Chotkan evalueert de pilot in het kader van haar promotie-onderzoek.
Aanpak en planning
In de pilotziekenhuizen vervangt de CT-scan de echo en röntgenfoto in het screeningsproces. Na elke donatieprocedure vullen de orgaandonatiecoördinator en chirurg een vragenlijst in over de invloed van de CT-scan op acceptatiebeslissingen, logistiek en uitvoering van de uitname.
Aan het eind van de pilot zijn alle gegevens geanalyseerd: acceptatiepercentages, operatieduur en eventuele logistieke knelpunten.
De pilot is inmiddels succesvol afgerond. De formele implementatie in het screeningsproces volgt.
Waar loopt de pilot?
De pilot is klein gestart en loopt nu landelijk:
- Start januari 2023: Donatieregio Groningen.
- Uitbreiding juli 2023: Noord-Holland, Zuid-Holland, Flevoland, Zeeland en deel Utrecht.
- Landelijk: januari 2024
Interview met onderzoeker
De evaluatie is onderdeel van het promotieonderzoek van arts-onderzoeker Kinita Chotkan. Ze vertelt in een interview begin 2024 over de eerste positieve ervaringen met de nieuwe aanpak.
Publicaties
Lees de gerelateerde publicaties van Kinita Chotkan.
Publicatie
Publicatie: Transplant Outcomes After Exposure of Deceased Kidney Donors to Contrast Medium
Publicatie
Publicatie: Radiological Screening Methods in Deceased Organ Donation: An Overview of Guidelines Worldwide