Wat voor iemand was jullie vader?
Jaap Jan: ‘Een man met enorm veel energie. Hij had de reddingsbrigade in ons dorp opgericht en zat bij lesavonden altijd langs het zwembad. Of beter: hij liep er altijd langs. Pa kon namelijk niet stilzitten.’
Stephan: ‘Hij was overal vrijwilliger en nadat hij zijn melkveehouderij had verkocht, werd hij nog actiever: voor de kerk, de Oranjevereniging, het historisch museum, de molen… Dat vond hij heel vanzelfsprekend.’
Een kerngezonde man, dus. Hoe kon het zo misgaan?
Jaap Jan: ‘Dat kwam uit de lucht vallen. Op een nacht in mei belde ma naar Rutger, het ging niet goed. Wij zijn allemaal meteen gekomen. In het UMC Utrecht bleek dat hij een infarct aan de hersenstam had gehad. Dan ben je kansloos. Op testen reageerde hij niet meer.’
Rutger: ‘De avond daarna hoorden we: het is klaar. Ze konden niets meer voor hem doen. Ma zei toen meteen: jullie weten dat pa als donor geregistreerd is, hè?’
Hoe stonden jullie daartegenover?
Rutger: ‘Dat was geen verrassing, we wisten het. Het was eigenlijk wel logisch dat ma het al zei voordat ze er in het ziekenhuis over begonnen. Pa was al bloeddonor en werd later zelfs plasmadonor, omdat hij dan vaker kon doneren. Het klopte gewoon bij hem.’
Stephan: ‘We hebben enorme waardering voor hoe het is gegaan. Alles is ons ontzettend goed uitgelegd, het proces werd tot in detail beschreven. Ze hadden echt oog voor ons als familie. Het waren toppers daar in het UMC. Professioneel, maar toch echte mensen.’
Hoe ging het afscheid nemen?
Rutger: ‘Bij het loskoppelen van de apparatuur zijn we even weggegaan. Toen we terugkwamen en bij hem gingen zitten, legde ma haar hand op het hart van onze vader. Korte tijd later voelde ze dat zijn hartslag stopte. We wisten dat we daarna nog vijf minuten bij hem mochten blijven. En toen ze hem wegbrachten naar de OK, bleven wij achter in een lege kamer.’
Jaap Jan: ‘We zijn allemaal blij dat we afscheid van hem hebben kunnen nemen toen hij nog ademde en warm aanvoelde toen we fysiek contact hadden. Later hebben we mensen over de donatie verteld en gezegd hoe fijn dat proces is verlopen.’
Stephan: ‘Als we het nog eens moesten doen, zouden we het niet anders doen. We kregen ook alleen maar begripvolle reacties. Hij heeft zijn longen en nieren gedoneerd, en zijn alvleesklier en lever zijn gebruikt voor donatie-onderzoek. Iemand zei: hij leeft dus nog een beetje voort. Dat vind ik een troostende gedachte.’
Rutger: ‘Ik vind het niet zozeer troostend, want zijn organen staan los van zijn zijn. Maar ik vind het wel mooi dat hij een paar gezinnen blij heeft gemaakt na zijn dood.’
Jullie zijn gelovig, wat is de visie vanuit jullie geloof op donatie?
Rutger: ‘We zijn christelijk in een stroming waarin naastenliefde zwaarder weegt dan de Bijbeltekst die zegt dat het lichaam onaangetast moet blijven. Voor ons was donatie geen issue, omdat je er je naasten mee helpt.’
Stephan: ‘Zoals ma het zei: hij heeft in zijn dood nog drie families perspectief gegeven. Zo helpt hij ook na zijn leven nog mensen. Hoe mooi is dat?’
